به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، هیئت حوزوی شامل آیات و حجج اسلام علیدوست و حسینی خراسانی از اعضای جامعه مدرسین و حسینی کوهساری و آل‌ایوب رئیس و مسئول روابط خارجی مرکز ارتباطات و امور بین الملل حوزه هفته گذشته به کشور افغانستان سفر کردند.

حجت الاسلام و المسلمین سید مفید حسینی کوهساری رئیس مرکز ارتباطات و بین‌الملل حوزه های علمیه و از اعضای این هیئت حوزوی در گفت‌وگو با خبرگزاری «حوزه» به بیان مهم ترین اهداف و نتایج این سفر حوزوی و زمینه های همکاری مشترک حوزوی و نخبگانی میان ایران و افغانستان پرداخت که تقدیم خوانندگان ارجمند می‌شود.

با تشکر از فرصتی که در اختیار خبرگزاری حوزه قرار دادید. لطف بفرمایید در ابتدا مختصری از اهداف و نتایج سفر به کشور افغانستان را بفرمایید.

کشور افغانستان یکی از کشورهای مهم و استراتژیک آسیا است که به یک معنا خط ارتباطی آسیای شرقی، غربی، آسیای میانه و آسیای جنوبی است و دارای روابط بسیار گسترده و عمیق فرهنگی سیاسی با جمهوری اسلامی بوده در خلال‌ها قرن‌ها وجود مشترکات فرهنگی متعدد از جمله زبان مشترک فارسی و فرهنگ فارسی به این کشور اهمیت خاصی داده است.

جمعیت قابل توجه شیعیان در این کشور و وجود حوزه‌های علمیه متعدد و شخصیت‌ها و بزرگان حوزوی حتی در سطح مراجع معظم تقلید نیز از دیگر ویژگی های قابل توجه افغانستان است به گونه ای که ما در طول تاریخ و حتی امروزه در سطح عالی‌ترین شخصیت‌های حوزوی که مراجع باشند شخصیت‌های اهل افغانستان را مشاهده می کنیم و از این رو زمینه و ظرفیت قابل توجهی برای ارتباط نخبگانی دو کشور و به طور خاص ارتباط حوزه علمیه قم با حوزه‌های علمیه شیعی و سنی افغانستان وجود دارد، لذا هدف این بود که به این کشور سفری انجام بشود و ظرفیت‌ها را از نزدیک بیشتر ببینیم و زمینه‌های همکاری و تعامل بیشتر و هم‌افزایی را بررسی کنیم.

در این سفر با کدام شخصیت‌ها دیدار داشتید و از چه مراکز دینی بازدید کردید؟

در خلال این سفر از حوزه‌های متعدد علمیه، حوزه علمیه شیعه بازدیدهایی داشتیم، از چندین مرکز دانشگاهی بازدید به عمل آمد و جلسه نخبگانی متعددی را با نخبگان حوزوی و نخبگان دانشگاهی، در افغانستان داشتیم و با بعضی از فارغ‌ التحصیلان جامعة المصطفی نیز جلساتی تنظیم شد و نمایندگی جامعة المصطفی در اندونزی و بخش‌های مختلف آن مورد بازدید قرار گرفت.

همچنین در همایشی که به مناسبت ایام وحدت در افغانستان و با موضوع شخصیت و حقوق زن با محوریت حضرت خدیجه سلام الله علیها، برگزار شده بود نیز اعضای هیأت حضور به هم رساندند و با شخصیت‌های افغانستانی و بعضی از شخصیت‌های اجتماعی و سیاسی افغانستان دیدار کردند.

باتوجه به برگزاری نشست افغانستان در مرکز ارتباطات و سفری که حضرتعالی داشتید، برنامه بلند مدت و کوتاه مدت مرکز ارتباطات در زمینه کشور افغانستان چیست؟

ما فکر می‌کنیم که ظرفیت قابل توجهی در افغانستان به صورت کلی و در حوزه‌های علمیه و نخبگانی وجود دارد و ظرفیت ویژه‌ای نیز به شکل خاص در فعالیت‌های جامعة المصطفی در افغانستان وجود دارد و حوزه‌های علمیه ایران می‌توانند در شکل کلان با حوزه های علمیه و نخبگان افغانستان تعامل، هم افزایی و همکاری داشته باشند.

نسبت به خیلی از برنامه‌ها هم باتوجه به قرابت فرهنگی و اجتماعی و سیاسی که وجود دارد می‌شود حتی هماهنگی‌ها و همکارهایی‌ها را به عمل آورد؛ چه در عرصه کلان نخبگانی، چه در خصوص ظرفیت علمایی افغانستان به شکل خاص، و باز به شکل اخص، ظرفیت حوزه‌های علمیه چه حوزه‌های علمیه شیعیان و چه حوزه‌های علمیه اهل‌سنت نیز وجود دارد که می‌شود ارتباطات خوبی را برقرار کرد و فکر هم می‌کنیم که هر دو کشور تجارب و ظرفیت‌ها و پتانسیل‌هایی را دارند که هم‌افزایی و همکاری و هماهنگی میان دو طرف می‌تواند به ارتقای فرهنگی و اجتماعی هر دو کشور منجر بشود.

هر دو کشور تجارب خوبی دارند و این تجارب می‌تواند منتقل بشود به ویژه با توجه به این که زبان دو کشور زبان مشترکی است، بسیاری از محصولات فرهنگی، بسیاری از مجلات علمی، بسیاری از نشست‌ها و همایش‌هایی که برگزار می‌شود با هزینه خیلی کم و با تمهید خیلی آسان و بدون نیاز به مترجم و نیاز به زبان واسط می‌تواند مورد بهره‌برداری قرار بگیرد و فکر می‌کنیم امروزه بسیاری از ظرفیت‌های علمی طرفین هنوز آن عرضه لازم را پیدا نکرده و آن شناخت کافی نسبت به آن‌ها هنوز وجود ندارد که ان شاء الله امیداریم حوزه‌های علمیه بتواند در این زمینه در کنار سایر نهادهای فرهنگی که اکنون فعال هستند، و توفقیات خیلی خوبی هم به دست آوردند، فعال شود.

در خلال این سال‌ها، چه ظرفیت جامعة المصطفی، چه دوستان ما در سازمان فرهنگ ارتباطات برای زمینه‌های فرهنگی و بعضی از نهادهای دانشگاهی از جمله دانشگاه آزاد و دانشگاه پیام نور فعال هستند و ارتباطات میان حوزه‌های علمیه هم ارتباطات خیلی خوبی است و دستاوردهایی که تا کنون به آن رسیده ایم دستاوردهای بسیار ارزشمندی است، اما فکر می‌کنیم می‌شود این ظرفیت‌ها را ارتقاء داد.

ویژگی های حوزه علمیه افغانستان و ویژگی های فرهنگی این کشور را چگونه ارزیابی می کنید؟

در افغانستان جمعیتی حدود پانزده هزار نفر طلبه از برادران و خواهران در حدود یکصد حوزه علمیه مشغول تحصیل هستند که یک جمعیت قابل توجه هم در تعداد حوزه‌های علمیه و هم در تعداد طلبه‌ها به شمار می رود. چیزی حدود سه هزار طلبه خواهر داریم که باتوجه به محرومیت‌ها و اختناق‌ها و مشکلات و ناامنی‌هایی که در افغانستان وجود دارد؛ حضور و مشارکت این حد از تعداد خواهران در حوزه‌های علمیه قابل تقدیر است و نشان از اراده زن افغانستانی برای ساختن آینده کشور خودش دارد.

نکته دوم ویژگی‌های بسیار خوب فرهنگی مردم افغانستان است که این ویژگی‌های خوب فرهنگی و محسنات فرهنگی می‌تواند در یک تبادل فرهنگی می تواند در دنیای اسلام تأثیرگذار باشد و حتی در مواردی می‌تواند الگوگیری بشود.

این سخت‌کوشی ملت مسلمان، مناعت طبع و این شرافت و نجابتی که ملت افغانستان دارند؛ این تدین و اعتقاد عمیق دینی ملت افغانستان و دین‌باوری و مجاهدت و ظلم‌ستیزی و استکبار‌ستیزی آنها در خلال قرن‌ها ستودنی است؛ چراکه با وجود همه محرومیت‌ها و فقر و مشکلات داخلی که داشتند از آن روحیه جهاد و مبارزه خودشان دست برنداشتند. این که از حداقل امکانات حداکثر استفاده را بکنند و از خلاقیت و نوآوری خودشان در عرصه‌های مختلف استفاده کنند تا بتوانند در شرایط سخت و دشوار از پیشرفت و تعالی باز نمانند این هم از ویژگی‌های خیلی خوب کشور افغانستان هست.

نکته سوم این است که کشور افغانستان کشوری است که به شدت مورد توجه قدرت‌های بزرگ در طول تاریخ بوده و امروزه هم ده‌ها کشور از سراسر دنیا می‌خواهند در افغانستان تأثیرگذاری سیاسی، اجتماعی و فرهنگی داشته باشند.

یکی از شاخص‌های این تمایل برای تاثیرگذاری در افغانستان، وجود بیش از صد شبکه تلویزیونی و بیش از دویست شبکه رادیویی و حتی وجود شبکه تلویزیونی مخصوص زنان در افغانستان است که نشان‌دهنده حضور و تلاش کشورهای مختلف برای تأثیرگذاری در کشور افغانستان است و اهمیت این کشور است.

آخرین نکته این که یکی از مجموعه‌های خیلی موفق حوزوی در آن جا مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) است که وابسته به مرحوم حضرت‌ آیت‌الله العظمی فاضل لنکرانی است. این مجموعه که در زمان حیات ایشان تأسیس شد، امروزه تأثیر بسزا و خیلی خوبی در افغانستان دارد و طلبه‌های فاضلی را پرورش می‌دهد.

درد پایان باید گفت تجارب تبلیغی و فرهنگی خوبی در افغانستان وجود دارد که طلبه‌ها با یک رویکرد جهادی و با یک رویکرد به یک معنا بسیجی خیلی‌هایشان بدون این که حمایت جدی بشوند، در افغانستان فعالیت می‌کنند، بعضی از مصادیق این فعالیت های طلبگی خیلی قابل توجه است از جمله این که در افغانستان خیلی از طلبه‌ها مثلاً در منزل شخصی خودشان یک اتاق را برای زندگی خودشان و خانواده اختصاص می‌دادند و بقیه فضای خانه‌ را اختصاص می‌دادند به کارهای فرهنگی و کارهای تبلیغی که این نشان دهنده آن انگیزه بالای مذهبی و مسئولیت‌پذیری و احساس تعهد طلاب و فضلا است برای این که جوانان و مردان و زنان افغانستان با فرهنگ اسلام بیشتر آشنا بشوند و بتوانند عقایدشان خودشان را حفظ کنند.